جلسه سوم
مفصل
اگر بخواهیم تعریف ساده ای از مفصل داشته باشیم؛ می توانیم بگوییم زمانی که دو استخوان به هم می رسند مفصل تشکیل می شود. در کل مفصل ها را در گروه بندی زیر می توانیم تقسیم کنیم.
دقت کنید دقت داشته باشید که مفصل متحرک دارای انواع مختلفی است که در کتاب درسی شما این سه مورد نوشته شده است.
مفصل ثابت: در مفصل ثابت استخوان ها دارای حرکت نیستند و تنها بعضی از مفصل های بدن ما ثابت می باشند.
نکته بیشتر مفصل های بدن از نوع متحرک است.
مثالی که در کتاب درسی در ارتباط با مفصل های ثابت زده شده است مفصلی است که بین استخوان های جمجمه به وجود می آید.
تحلیل تصویر استخوان جمجمه
- جمجمه از یک استخوان یکپارچه تشکیل نمی شود بلکه در جمجمه چندین استخوان داریم که با هم مفصل ثابت تشکیل می دهند.
- در مفصل ثابت استخوان ها دارای حرکت نیستند پس در این جا هم استخوان ها فاقد حرکت می باشند.
- در مفصل ثابت استخوان ها دارای لبه های دندانه داری می باشند که در هم فرو رفته اند.
- استخوان ها در مفصل ثابت دارای اتصال فیزیکی می باشند.
مفصل متحرک: همان طور که گفتیم بیشتر مفصل ها از نوع متحرک هستند. در مفصل متحرک استخوان ها در محل مفصل حرکت می کنند.
مفصل های زانو، انگشتان و لگن نمونه ای از انواع مفصل های متحرک می باشند.
مفصل های متحرک در کل دارای ویژگی های زیر می باشند:
- سر استخوان ها در محل مفصل های متحرک توسط لایه غضروفی پوشیده شده است.
- در محل مفصل بخشی به نام کپسول مفصلی وجود دارد که به در کنار هم ماندن استخوان ها کمک می کند.
- داخل کپسول مفصلی مایعی به نام مایع مفصلی دیده می شود که این مایع به کاهش میزان اصطکاک بین دو استخوان هنگام حرکت کمک می کند.
- علاوه بر کپسول مفصلی، رباط و زردپی نیز وجود دارد که به در کنار هم ماندن استخوان ها کمک می کند.
- جنس هر سه مورد گفت هشده از نوع بافت پیوندی رشته ای می باشد.
- رباط ها استخوان ها را به هم متصل می کند و زردپی ماهیچه ها را به استخوان وصل می کند.
تحلیل تصویر مفصل متحرک
- نوار نازک سفید رنگی که در نزدیکی سر استخوان ها در شکل دیده می شود صفحات رشد می باشد که باعث رشد استخوان ها می شود.
- مایع مفصلی توسط پرده سازنده مایع مفصلی که بعد از کپسول مفصلی دیده می شود ساخته می شود.
- لایه نازک غضروفی که در سر استخوان ها وجود دارد میزان اصطکاک را کاهش می دهد اما از بین نمی برد.
این یک هشدار است در مفصل ثابت، لایه غضروفی کپسول مفصلی و مایع مفصلی دیده نمی شود.
تحلیل تصویر انواع مفصل متحرک
- مفصل گوی و کاسه نوعی مفصل هست که یکی از استخوان ها در همه جهات قابلیت حرکت دارد.(بین ران و نیم لگن)
- در مفصل لولایی یکی از استخوان ها در دو جهت قابلیت حرکت دارد.(بین ساعد و زند زبرین)
- در مفصل لغزنده استخوان ها در تمامی جهات می توانند حرکت کنند.(بین مهره های ستون مهره)
