نورون و غلاف میلین
یاخته‌های عصبی
یاخته‌های عصبی سه عملکرد دارند:
- تحریک‌پذیرند و پیام عصبی تولید می‌کنند.
- این پیام را هدایت و به یاخته‌های دیگر منتقل می‌کنند.
- پیام‌های عصبی را از یاخته‌های دیگر دریافت می‌کنند.
اجزای یاخته عصبی
- دارینه: رشته‌ای است که پیام‌ها را دریافت و به جسم یاخته عصبی وارد می‌کند.
- آسه (آکسون): رشته‌ای است که پیام عصبی را از جسم یاخته عصبی تا انتهای خود که پایانه آسه نام دارد، هدایت می‌کند.
- پایانه آسه: محل انتقال پیام عصبی از یک یاخته عصبی به یاخته دیگر.
- جسم یاخته‌ای: محل قرار گرفتن هسته و انجام سوخت و ساز یاخته‌های عصبی است و می‌تواند پیام نیز دریافت کند.
غلاف میلین
یاخته عصبی پوششی به نام غلاف میلین دارد. غلاف میلین رشته‌های آسه و دارینه بسیاری از یاخته‌های عصبی را می‌پوشاند و آنها را عایق‌بندی می‌کند.
غلاف میلین پیوسته نیست و در بخش‌هایی از رشته قطع می‌شود. این بخش‌ها را گره رانویه می‌نامند که با نقش آنها آشنا خواهید شد.
جمع بندی
جدول خلاصه یاخته‌های عصبی
| بخش | عملکرد | توضیحات |
|---|---|---|
| یاخته عصبی | تحریک‌پذیری، هدایت و انتقال پیام عصبی | واحد بنیادی سیستم عصبی |
| اجزا | ||
| دارینه | دریافت پیام و انتقال به جسم یاخته | رشته‌های کوتاه و متعدد |
| آسه (آکسون) | هدایت پیام عصبی از جسم یاخته تا پایانه آسه | رشته‌ای بلند که پیام را به سلول‌های دیگر می‌برد |
| پایانه آسه | انتقال پیام عصبی به سلول دیگر | محل اتصال به سلول هدف |
| جسم یاخته‌ای | ||
| هسته | کنترل فعالیت‌های یاخته | |
| اندامک‌ها | ||
| غلاف میلین | عایق‌بندی و سرعت بخشیدن به انتقال پیام عصبی | در برخی یاخته‌ها وجود دارد و از جنس چربی است |
| وظایف | ||
| برقراری ارتباط بین سلول‌های عصبی و سایر سلول‌ها | ||
| انتقال اطلاعات حسی به مغز و دستورات حرکتی از مغز به عضلات | ||
| کنترل و تنظیم فعالیت‌های بدن |
**نکات مهم:**
- یاخته‌های عصبی با یکدیگر شبکه پیچیده‌ای را تشکیل می‌دهند.
- سرعت هدایت پیام عصبی در یاخته‌های عصبی با غلاف میلین بیشتر است.
- یاخته‌های عصبی می‌توانند با یکدیگر سیناپس تشکیل دهند.
- سیناپس محل انتقال پیام عصبی از یک یاخته عصبی به یاخته دیگر است.
آیا نورون رابط غلاف میلین دارد؟
